Kremlin Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Kiev’in 31 Aralık’ta sona ermesi beklenen Rus doğalgaz transit anlaşmasını Ukrayna üzerinden uzatmayı kabul etmemesi halinde Avrupalı tüketicilerin daha yüksek fiyatlarla karşılaşabileceği uyarısında bulundu.
Ukrayna, devam eden askeri çatışmalar nedeniyle Rusya ile yeni bir gaz transit anlaşması yapmayı planlamadığını defalarca dile getirdi.
Rusya’nın Ukrayna’ya gaz geçiş noktası Sudzha’nın bulunduğu Kursk bölgesinde yaşanan çatışmalar nedeniyle akışın erken kesilebileceği yönünde endişeler de bulunuyor.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Çarşamba günü günlük bir konferans görüşmesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, Kiev’in anlaşmayı uzatmaması durumunda Rusya’nın Türkiye’ye gaz aktarma merkezi gibi alternatif güzergahlar bulabileceğini söyledi.
Peskov, “Alternatif güzergahlar ve Türkiye’de bir merkez oluşturma planları var. Bu çalışmalar devam ediyor” dedi.
“Ancak elbette Ukrayna tarafının bu tür kararları, daha garantili, daha uygun fiyatlı Rus gazı satın almak isteyen Avrupalı tüketicilerin çıkarlarına ciddi zararlar verecektir” diye ekledi.
Ayrıca Avrupa’nın, ABD’nin tedarik ettiği sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) da dahil olmak üzere diğer satıcılardan gelen gaz için daha fazla ödeme yapmak zorunda kalacağını söyledi.
Rusya, 2022 yılında Avrupa’ya yapılan satışların kaybedilmesini telafi etmek amacıyla Türkiye’de bir gaz dağıtım merkezi kurulmasını önererek, Ankara’nın enerji açlığı çeken ülkeler için bir borsa işlevi görme yönündeki uzun süredir devam eden arzusunu destekledi.
Görüşmeler halen devam ediyor ve Rusya ile Türkiye’nin önemli kurumları arasında proje yol haritası üzerinde görüşmeler yapılıyor.
Geçtiğimiz yıl Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya iletilmesine ilişkin transit anlaşması, 295 milyar metreküp olan AB’nin toplam gaz tüketiminin 15 milyar metreküpünü oluşturuyordu.
Ukrayna üzerinden Rus gazı alan ülkelerin çoğu, Ukrayna’nın anlaşmayı yenilemek istemediğini söylemesi nedeniyle, anlaşmanın yıl sonunda sona ermesiyle akışın durmasına hazırlandıklarını söyledi.
Gazprom’un gazın bir kısmını TurkStream, Bulgaristan, Sırbistan veya Macaristan gibi başka bir rota üzerinden tedarik etmesi de bir diğer seçenektir. Ancak bu rotalar üzerinden kapasite sınırlıdır.
Avrupa Birliği ve Ukrayna da Azerbaycan’dan anlaşmaya ilişkin Rusya ile görüşmelerde kolaylık sağlamasını istedi.
TotelEnergies CEO’su Pazartesi günü yaptığı açıklamada, kıtanın kışa tam depolama kapasitesiyle girdiğini, ancak Rus doğalgaz geçişinin geleceğinin Avrupa doğalgaz fiyatları açısından önemli bir belirsizlik olmaya devam ettiğini söyledi.
TotelEnergies CEO’su Patrick Pouyanne, Reuters’a verdiği röportajda, “Bu geçişin Ukrayna açısından en önemli faktörlerinden biri, depolama alanı dolsa bile, kesintiye uğradığında tam olarak kapsanıp kapsanmayacağımızdan emin olmamam” dedi.
Avrupa’daki doğalgaz depolama seviyelerinin en son %91,2 oranında tamamlandığı görülmüştü ve 1 Kasım hedefine iki ay erken ulaşılmıştı.
Pouyanne, Avrupa’daki gaz piyasasının, eklenecek çok fazla yeni arz olmaması nedeniyle dalgalanmaya maruz kalmaya devam edeceğini sözlerine ekledi ve ABD’deki Golden Pass gibi yeni sıvılaştırılmış doğal gaz projelerinde yaşanan gecikmelere dikkat çekti.
“Dolayısıyla enerji arzında çok fazla marjımızın olmadığı bir aşamadayız” diye ekledi.
CEO, bu durumun 2027 yılına kadar devam etmesinin muhtemel olduğunu söyledi.
Doğal gaz fiyatı, Kursk’taki çatışmalar nedeniyle transit geçişin durdurulabileceği endişeleriyle bu ayın başlarında 40 avronun (44 dolar) üzerine çıkarak Aralık ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaşmıştı.
